Chris Algra: Internet-gebruiker kan pers negeren op zoek naar informatie

'Cyberjournalist moet Net betrouwbaar maken'

Door ANDRÉ HORLINGS

(8 april 1997) ,,De Nederlandse journalistiek loopt hopeloos achter als het gaat om actuele berichtgeving via het Internet.'' Dat beweert Chris Algra in de scriptie 'The Global Village Daily - Nieuws gepresenteerd via het medium Internet' (niet meer online(?)), waarmee hij onlangs afstudeerde aan de Evangelische School voor de Journalistiek in Ede. Het is een leesbaar en interessant stuk werk, waarin duidelijk wordt aangegeven dat de mediawereld grote wijzigingen te wachten staat.

Volgens Algra tasten de Nederlandse dagbladen, radio en televisie in het duister als het gaat om de vraag wat zij met Internet aan moeten. Hij werkt uit welke mogelijkheden in het buitenland al met succes worden beproefd. Zijn conclusie is dat de journalistiek onder invloed van Internet ingrijpend zal veranderen. De lezer kan de journalistiek negeren door zelf op zoek te gaan naar informatie op Internet, maar tegelijk zal de journalist meer dan ooit als wegwijzer dienen om in de sterk toenemende en deels onbetrouwbare informatiestroom de weg te kunnen vinden. De naslagfunctie wordt bij kranten steeds belangrijker.

Kranten-websites

cyberjournalist A bloggers code of ethics by cyberjournalism (mahaguru58.blogspot.com) >

Algra constateert dat in Nederland al veel landelijke en regionale dagbladen op Internet te vinden zijn. ,,De meeste zijn tamelijk kaal en maken niet ten volle gebruik van de technische mogelijkheden. Meestal gaat het om enkele korte artikelen van de laatste paar edities die op de site worden gezet; vaak niet eens voorzien van een fotootje. Gevolg is dat de site van de krant saaier is dan de krant zelf.''
De Telegraaf presenteert zich volgens hem speels, met het belangrijkste nieuws in verkorte versie, horoscoop en discussieforum. Het laatste levert emotionele reacties op, ,,omdat e-mail veel sneller en directer is'' dan een ingezonden brief: ,,met een druk op de knop is het mailtje de deur uit. Reacties via e-mail zijn daarom vaak meer primair en minder weloverwogen''.
De invalshoek van De Volkskrant is heel anders: ,,De online versie bevat in het geheel geen recent nieuws. De redactie maakt vooral gebruik van de naslagfunctie van Internet.'' Zo zijn er o.a. ruim 500 filmrecensies te vinden, plus electronische dossiers over onderwerpen als bijvoorbeeld de Betuwelijn. Hij prijst Dagblad De Limburger (nieuwe site), dat tot twee jaar terug gaat in een uitzonderlijk groot archief met krantenberichten. Datzelfde geldt overigens ook voor o.a. de Brabant Pers (link vervallen).

USA is trendsetter

Toch vallen de Nederlandse journalistieke activiteiten volgens hem in het niet bij de presentaties van bijvoorbeeld de Amerikaanse nieuwszender CNN en het dagblad USA Today. ,,Bij CNN maakt een honderdkoppige (!) redactie 24 uur per dag online instant nieuws. En met succes. In april 1996 bleek dat de interactieve tak ettelijke miljoenen winst maakte.'' Ook kunnen beeld en geluid worden opgevraagd. USA Today brengt meerdere kleurenfoto's op de voorpagina, die zich verrassend snel laten inladen. De actualiteit staat voorop; sportwedstrijden zijn nagenoeg 'live' te volgen en de voorpagina wordt meerdere malen per dag vernieuwd.
,,De Nederlandse kranten zijn zeker niet zo ver gevorderd. Een ander verschil is dat Nederlandse kranten uitsluitend 'uit eigen werk' publiceren. USA Today daarentegen maakt ook gebruik van de diensten van persbureaus en staat zo nog losser van de papieren versie. Het is overigens de vraag of een online-krant moet concurreren met andere media door te proberen actueel te zijn.''

Doelgroepen

De cyberjournalistiek biedt volgens Algra nieuwe mogelijkheden voor de presentatie van het nieuws, maar heeft ook zwakke kanten. ,,Internet is interactief. De lezer kan zelf uitmaken wat hij leest. Bij kranten of tv moet gewacht worden tot het medium uitzendt of op de mat ligt. Door de integratie kan de lezer over tekst, beeld en geluid beschikken. Hij kan onmiddellijk reageren en zo invloed uitoefenen op de inhoud van de digitale nieuwsbank. Het versturen van e-mail is eenvoudig; een brief schrijft men niet zo gemakkelijk. Op Internet publiceren is snel en goedkoop, zodat freelance-journalisten hun artikelen makkelijker kwijt raken, hobbyisten eigen informatiediensten op kunnen zetten en kleine doelgroepen kunnen worden bereikt, wat voor een papieren medium te duur zou zijn. Internet is een groot archief, zonder limiet aan de hoeveelheid die opgeslagen wordt. Achtergrondinformatie is snel en eenvoudig te raadplegen. En Internet is actueel: het nieuws is te lezen zodra het is gepubliceerd. De bron (bijvoorbeeld het persbericht) staat overigens vaak nog eerder op het Net dan journalisten het kunnen bewerken.''
De nadelen mogen echter niet worden onderschat: ,,Internet zorgt voor versnippering in tijd en plaats van de informatie. Je praat nog wel met elkaar over wat je in de krant hebt gelezen maar niet snel over wat je op Internet hebt gezien. Internet is traag: het gebruiken van audio- en videofragmenten vergt veel tijd. Internet is duur: er is een computer nodig en het gebruik leidt tot torenhoge telefoonrekeningen. De krant en tv zijn ook niet gratis, maar worden niet per uur afgerekend. De informatievoorziening is minder betrouwbaar: er staan veel 'broodje-aap-verhalen' op het net. Goede informatie is moeilijk te vinden, terwijl men daar met de krant en het tv-journaal veel meer van uit kan gaan. Betalen voor informatie is nog niet mogelijk, zodat het voor leveranciers niet aantrekkelijk is online hoogwaardig nieuws aan te bieden.'' Bovendien kan iedere hobbyist of actiegroep op Internet zijn vaak gekleurde informatie kwijt.
Journalisten wacht daarom, zegt Algra, een nieuwe taak. ,,Door het - terechte - onbetrouwbare imago van het wereldwijde netwerk kan een journalist laten zien hoe het Internet ook betrouwbaar en onafhankelijk gebruikt kan worden. De cyberjournalist heeft tot taak om uit de zee van informatie de juiste en de juiste hoeveelheid te destilleren, goed geselecteerd en samengevat. Van makers van het nieuws wordt de journalist makelaar van het nieuws. Journalistieke vakbekwaamheid wordt noodzakelijker dan ooit: inzicht in de vraag wie wat wil weten.''

Argwaan

Overigens kunnen de mogelijkheden van Internet op dit moment nog lang niet worden overzien. Algra wijst op de uitvinder Graham Bell, die zelf veronderstelde dat zijn telefoon kon dienen om de ontvanger erop attent te maken dat er een telegram in aantocht was. Overigens loopt nog lang niet iedereen warm voor het Wereld Wijde Web.
,,De geschiedenis heeft zich altijd gekenmerkt door een hoge mate van scepcis over nieuwe media van schrijvers, journalisten en andere intellectuelen. De sceptici moeten Internet niet zien als nòg een manier om hun krant bij de mensen te brengen. Het is een totaal nieuw product. Internet is vooral consultatief, terwijl andere massamedia tot nu toe allocutief waren georienteerd.''
Hij gelooft niet in de veel gehoorde waarschuwing dat mensen die nu nog niets met Internet doen straks de boot zullen missen. ,,De drempel om in te voegen op de electronische snelweg is hoger dan veel futuristen als Maurice de Hond ons willen doen geloven. Er zijn overduidelijk nog een heleboel terreinen waar het Internet het aflegt tegen de krant, de radio en de televisie. Het Internet staat nog duidelijk in de kinderschoenen.''


DUTCH COURAGE'S PRODUCTIONS
Documentaires: Arnhem Spookstad | Rees: De verzwegen deportatie | Kriegsgefangenenpost | Drama SS Pavon
Publicaties: Artikelen en features | Krapulistische oprispingen | 100 jaar Apeldoornse Courant
Webcams: World Webcam Monitor > Unprotected webcams > Cruiseship cams > List of webcams and more
Media: Press > TV > Radio & video > Twitter and more
World: Atlas | Natural events | Weather > Climate change | Disasters > Earth's End
Various: Dutch Courage's Boeken | Guitar at Charles Bridge | Contact

Aangepast zoeken
© André Horlings

Make a free website with Yola