Op de hoek van de straat is een kopieerwinkel. Pamfletten achter de etalageruit roepen belangstellenden op deel te nemen aan een varieteit aan computercursussen. Ook wordt de mogelijkheid aangeprezen om er voor een vriendenprijs cd-roms te laten kopieren. De naam van de winkel: CopyRight....

Mr. Jan Maarten Pol: auteursrechten niet te handhaven

Copyright vogelvrij op Internet

Door ANDRÉ HORLINGS

(9 mei 1998) Wat begon met het maken van een cassettebandje van de favoriete elpee zette zich in de afgelopen jaren voort via het kopieren van computerspelletjes op diskettes naar het vermenigvuldigen van cd's. Op Internet is vrijwel niets meer veilig. Tekst en illustraties zijn met kinderlijk gemak van de pagina's te halen. Aanbieders van MP3-files struikelen over elkaar heen en duizenden CD's kunnen nagenoeg met studiokwaliteit worden gedownload. In de praktijk kraait er geen haan naar het betalen van auteursrechten. Artiesten, muziekuitgeverijen, software-ontwikkelaars en cd-winkels zien kapitalen aan hun neus voorbij gaan omdat naar schatting zestig procent van hun produkten in het illegale circuit terechtkomt.
,,De ontwikkeling en exploitatie van het internet hangt af van de afweging van de opbrengst (reclame en verkoop) en de risico's (mislopen van auteursrechtelijke vergoedingen). Wellicht moet voor de handhaving van auteursrechten het ergste worden gevreesd. Het is zeker niet onmogelijk dat het internet daarom een auteursrechtvrije zone wordt'', voorspelde Jan Maarten Pol (25) uit Groningen in januari aan het eind van De auteursrechtelijke aansprakelijkheid van de internet-provider’, de doctoraalscriptie waarmee hij afstudeerde als meester in de rechten. De jonge jurist, die in september aan het werk gaat bij het advocatenkantoor Van der Molen Sluyter in Assen, concludeerde in zijn studie dat een internet-provider niet, maar de beheerder van een bulletin-board (BBS) wel verantwoordelijk kan worden gesteld voor eventuele schendingen van copyright door zijn klanten. Want de provider is niet rechtstreeks betrokken is bij het openbaar maken van de informatie, terwijl de beheerder op de hoogte mag worden geacht van het aanbod via zijn server.

Copyright

Het copyright in het Verenigd Koninkrijk (JISCDigitalmedia.ac.uk)

Auteursrecht

Auteursrecht is het 'uitsluitend recht van de maker van een oorspronkelijk werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te vereenvoudigen'. ,,Dat is helder'', vindt Pol. ,,Maar het gaat om de handhaving van dat recht. Daar komt in de praktijk maar weinig van terecht. Zeker nu via Internet alles behalve geur en smaak openbaar kan worden gemaakt: beeld, geluid, beweging en tekst. Mondiaal, over de landsgrenzen en hun onderling verschillende wetgeving heen. Wanneer een overtreding al wordt opgespoord staan de kosten van een eventuele vervolging niet in verhouding tot de opbrengst, terwijl tientallen andere ongezien de dans ontspringen.''
Het is volgens hem dweilen met de kraan open. ,,Alle technologische barrières zijn te omzeilen. De wetgeving volgt de ontwikkelingen, maar zodra de inkt droog is, is de wet achterhaald. En vrijwel alles wat verboden wordt kan worden omzeild. Zo zijn de meeste pornosites bereikbaar met een wachtwoord. Dat krijg je wanneer je per creditcard een bepaald bedrag betaalt. Maar er zijn ook hobbyïsten die wachtwoorden kraken en gratis op hun site aanbieden.''

Openheid

De problemen zijn volgens hem mede ontstaan doordat Internet juist is ontwikkeld als een middel tot het verspreiden van gegevens; eerst binnen het Amerikaanse ministerie van Defensie, daarna op universiteiten en in het onderwijs. ,,Het belangrijkste werk is gedaan door informatietechnologen, die alles in het werk stelden om de toegankelijkheid te bevorderen. Juristen kwamen er niet aan te pas; anders waren er wellicht op tijd barrières opgeworpen. Pas nu het Internet in bezit is genomen door het grote publiek en de rol van de commercie steeds belangrijker wordt ontdekt men de gevaren.''
Het probleem begint volgens hem al met het ophalen van een Internet-pagina; formeel een onrechtmatige daad. ,,In de cache van de computer wordt daarvan automatisch een kopie gemaakt, zodat je hem sneller kunt vinden wanneer je de informatie opnieuw nodig hebt. De maatregelen die tot nu toe zijn genomen en de plannen die in voorbereiiding zijn zullen het tij niet meer doen keren, verwacht Pol. Hij wijst op de Amsterdamse hoogleraar E.J. Dommering, die al in 1994 schreef dat 'het copyright wegspoelt door een elektronisch vergiet'. Zijn collega Bernt Hugenholtz erkent dat al te scherpe richtlijnen het gebruik van Internet tot een onmogelijke zaak zou kunnen maken. Het auteursrecht schept volgens hem slechts de bevoegdheid, niet de plicht te worden uitgeoefend. Hij vindt het 'afzien van copyright' een optie: 'Zolang de hippies, de hackers, de freaks, de ambtenaren en de academici hun auteursrechten maar niet inroepen, kan de informatie op het net vrij en onbelemmerd blijven stromen'.

Wetgeving traag

Het is, aldus Pol, juridisch onmogelijk de ontwikkelingen bij te houden. ,,De wetgeving gaat zo traag en de ontwikkelingen zo snel dat ze elkaar nooit kunnen raken. Nog maar kort geleden ging het over het downloaden van foto's van het Internet en nu om de muziek van de MP3-files. Intussen heeft het Commissariaat van de Media uitgesproken dat radio via Internet niet onder de Mediawet valt, wat betekent dat 'iedereen' er zijn eigen zender kan starten, inclusief reclame en ontdoken rechten. Een tv-station ligt maar een stapje verder. Nu al zijn webcamera's met rechtstreekse beelden in de lucht en daar komen er dagelijks bij. Of het briefgeheim ook voor e-mail gaat gelden is af te wachten; minister Sorgdrager van justitie heeft daar in elk geval een voorzet voor gedaan, en dat maakt het onmogelijk controle uit te voeren op de inhoud. Daarentegen werkt de Amerikaanse overheid aan een verbod op encryptie; het versleutelen van elektronische bestanden, omdat ze grip wil houden op wat doorgegeven wordt.''

Anonimiteit

In zijn scriptie gaf Pol aan dat aan de wortel van het probleem de betrekkelijke anonimiteit van Internet ligt. ,,Via Internet is eigenlijk alleen het IP-nummer te achterhalen; het identificatienummer van de computer. Providers vragen bij aanmelding weliswaar naar de identiteit van de gebruiker, maar daar kan gemakkelijk mee worden gesjoemeld. Naar buiten toe kan elke identiteit worden aangenomen. Bovendien is er een juridische strijd of een provider dergelijke interne gegevens wel door mag geven aan de politie. Ik pleit voor een strenger regiem tegen providers die gelegenheid geven of bevorderen dat ongewenste informatie anoniem via Internet kan worden verspreid. Een elektronische snelweg heeft er alleen baat bij wanneer de rechtszekerheid zo groot mogelijk is. Het zal echter een illusie blijken dat het probleem van de anonieme, kwaadwillige gebruiker oplosbaar is. Het lukte de uitgever van de Jip en Jannekeboeken een Nederlandse site met plaatjes te verbieden. Maar hij staat waarschijnlijk machteloos wanneer iemand in Hong Kong op hetzelfde idee komt.''



DUTCH COURAGE'S PRODUCTIONS
Documentaires: Arnhem Spookstad | Rees: De verzwegen deportatie | Kriegsgefangenenpost | Drama SS Pavon
Publicaties: Artikelen en features | Krapulistische oprispingen | 100 jaar Apeldoornse Courant
Webcams: World Webcam Monitor > Unprotected webcams > Cruiseship cams > List of webcams and more
Media: Press > TV > Radio & video > Twitter and more
World: Atlas | Natural events | Weather > Climate change | Disasters > Earth's End
Various: Dutch Courage's Boeken | Guitar at Charles Bridge | Contact

Aangepast zoeken
© André Horlings

Make a free website with Yola