'De Lesebanc' houdt kinderen met leesproblemen op niveau

Computerprogramma helpt kind met dyslexie

Door ANDRÉ HORLINGS

Lesebanc (26 juni 1999) Kinderen met dyslexie, lees- of woordblindheid, lopen gemakkelijk een leerachterstand op. Zij zijn slecht of niet in staat om geschreven of gesproken taal te interpreteren. De stoornis heeft niets te maken met de intelligentie of het gezichtsvermogen, maar lezen vormt op school de basis voor veel andere vakken, zoals rekenen, geschiedenis en aardrijkskunde. In de loop van de tijd zijn tientallen methoden ontwikkeld om kinderen met dyslexie te begeleiden. Nu schiet de computer te hulp. Hans Verschuren en Pol Hoffman hebben een programma ontwikkeld dat per leerling kan worden aangepast aan zijn of haar handicap. 'De Lesebanc' draait intussen op meer dan 750 scholen.

,,Twee jaar geleden ontmoette ik op een feestje een oud-studiegenoot'', zegt Hans Verschuren (27) uit Veenendaal. ,,Ik vertelde dat ik in de automatisering terecht was gekomen; ik werk bij Raet Systems & Services. Hij zei dat z'n vader, orthopedagoog en gedragstherapeut Piet Brouwer, een programmeur zocht voor een computerprogramma tegen dyslexie. Dat ben ik niet, maar ik ben wel gaan praten.''
Dyslexie doet zich in vele variaties voor. Sommige leerlingen keren letters om (een 'b' wordt gelezen als 'p' of ''lip' wordt 'pil'), anderen proberen van rechts naar links te lezen, of het lukt niet overeenkomsten of verschillen in letters of woorden te zien of te horen. Daardoor zijn ze niet in staat een onbekend woord te lezen of uit te spreken.

Woorden en zinnen

Brouwer bleek al vijftien jaar bezig met dyslexie. Vroeger gebruikte hij kaartjes met woorden en zinnen en hield juf of meester op een papiertje ijverig bij hoeveel er 'goed' of 'fout' werden gelezen. Later vertoonde men ze op dia's, die elke vijf tot acht seconden werden gewisseld. Daarna verzorgde Brouwer een software-programma met hetzelfde principe: 'Tempolezen' - uit onderzoek bleek dat de meeste leerlingen goede vorderingen maakten. Nu wilde hij de mogelijkheden uitbreiden in een computerprogramma, dat kon worden afgestemd op het niveau van individuele leerlingen. ,,Een collega, Pol Hoffman, wilde helpen. Hij deed negentig procent van het programmeerwerk.''
Ze concludeerden dat er in het project 'weken' werk zou gaan zitten en dat het geld zou gaan kosten. Al was het alleen maar omdat voor de gebruikte teksten copyright zou moeten worden betaald, terwijl een marketingcampagne nodig was om het programma bij de scholen bekend te maken. ,,Het werden twee jaar'', vertelt Verschuren. ,,Raet betaalde de folders, 10.000 stuks, terwijl we hun apparatuur mochten gebruiken. Zorgverzekeraar Amicon zorgde voor de handleiding en het programma werd getest door het Dyslexie Netwerk Nederland van De Freyter en Partners, die ook de website van De Lesebanc onder zijn hoede nam.

Lessenaar

Lesebanc 'De Lesebanc'' is een Oud-Nederlands woord voor 'Lessenaar'. Het 'Aap, Noot Mies' van vroeger prijkt op de verpakking.

Lesebanc is een Oud-Nederlandse woord, dat 'lessenaar' betekent: de plaats waar werd (voor)gelezen of instructie werd gegeven.'' Verschuren demonstreert het programma, met standaard 6000 woorden tussen één en vijf lettergrepen en 4000 zinnen, graag op z'n laptop. Het niveau kan per leerling worden ingesteld en aangepast aan de verschillende vormen van dyslexie. Het lettertype kan naar keuze worden bepaald. ,,Ik geeft de voorkeur aan 'Comic Sans', vanwege de kindvriendelijke open a-vorm.'' Het menu biedt een ruime keuze uit woorden of zinnen met aa/ee/oo, oe/ei/oo/ie, ij/i/ee en alle andere klinkervarianten. De woorden en zinnen verschijnen in gevarieerde vormen op het beeldscherm: letter voor letter, als lichtkrant, met verspringende letters, na het klikken op een 'aapje' of achter een gordijn dat naar links en/of rechts en/of boven en/of beneden open schuift. De tekst verdwijnt weer na een ingesteld aantal seconden. ,,Het gaat er steeds om dat zo snel mogelijk ontdekt wordt wat er staat. Per twintig vermeldingen wordt een score bepaald. Is dat nog onvoldoende, dan volgt een nieuwe reeks; anders gaat het programma verder met een volgende stap. Wanneer je stopt onthoudt het precies waar het gebleven is.''
Een veelgestelde vraag is of het programma dyslexie kan helpen genezen. Dat is volgens Verschuren niet het geval. ,,Het is een hulpmiddel. Het helpt de kinderen op leesniveau te houden, zodat ze binnen de groep mee kunnen.'' De scholen die met 'De Lesebanc' werken zijn volgens hem positief. ,,We hebben al diverse malen te horen gekregen dat dit precies is waar men op zat te wachten. Het programma is erg gebruikersvriendelijk. Ook de 'leesmoeders' kunnen er prima mee overweg.''


Produkten van 'De Lesebanc'



DUTCH COURAGE'S PRODUCTIONS
Documentaires: Arnhem Spookstad | Rees: De verzwegen deportatie | Kriegsgefangenenpost | Drama SS Pavon
Publicaties: Artikelen en features | Krapulistische oprispingen | 100 jaar Apeldoornse Courant
Webcams: World Webcam Monitor > Unprotected webcams > Cruiseship cams > List of webcams and more
Media: Press > TV > Radio & video > Twitter and more
World: Atlas | Natural events | Weather > Climate change | Disasters > Earth's End
Various: Dutch Courage's Boeken | Guitar at Charles Bridge | Contact

Aangepast zoeken
© André Horlings

Make a free website with Yola