KoninkliijkHuis Een overzicht van de leden van het Koninklijk Huis is te vinden op de officiële website Het Koninklijk Huis

Van Agt blokkeerde schrappen kinderen Margriet als leden Koninklijk Huis

Marilene prinses dankzij vasthoudendheid Juliana

Door ANDRÉ HORLINGS

(30 mei 1998) Dat Marilene van de Broek zich straks 'prinses van Oranje-Nassau' mag noemen, dankt zij aan prinses Juliana, de grootmoeder van Maurits. Want begin jaren '70 diende het kabinet-Biesheuvel een wetsontwerp in dat de kinderen van prinses Margriet en mr. Pieter van Vollenhove schrapte als lid van het Koninklijk Huis. In zijn consequentie zou daarmee ook de titel 'prins' en/of 'prinses' komen te vervallen.

Het kabinet vond dat de ministeriele verantwoordelijkheid voor de gedragingen van de leden van het Koninklijk Huis te zwaar belast zou worden wanneer ook de kinderen van Margriet en Pieter in de gaten moesten worden gehouden. Maar de toenmalige koningin Juliana stak daar een stokje voor. Zij gaf te kennen geen onderscheid te wensen tussen A- en B-prinsen. Aan alle kinderen van haar troongerechtigde dochters Beatrix en Margriet diende het formele lidmaatschap te worden toegekend. Maar het kabinet-Biesheuvel viel en het wetsontwerp verdween in een la.
De prinsessen Irene en Christina waren al afgevallen. Zij hadden voor hun huwelijken met de Spaanse prins Carel-Hugo de Bourbon Parma en de Cubaanse burger Jorge Guillermo - beiden rooms-katholiek, waarbij 'Don Carlos' lid was van een fanatieke 'carlistische' stroming - geen toestemming aan de nog tamelijk verzuilde Tweede Kamer gevraagd. Daarmee kwam hun lidmaatschap van het Koninklijk Huis te vervallen. De kinderen van Irene zijn weliswaar nog steeds prinsen en prinsessen, maar niet 'van Oranje-Nassau'. Ze heten 'de Bourbon Parme', naar de titel van hun vader. De nakomelingen van Christina hebben geen titel, want Jorge was ambteloos burger.
De voorstellen werden door het kabinet Van Agt-Wiegel weer uit de la gehaald, ook al doordat er als gevolg van de depressieve storingen van prins Claus, die deels werden toegeschreven aan het 'ontbreken van zinvol werk' naast zijn protocollaire verplichtingen, behoefte was aan het herformuleren van de 'spelregels' voor het Koninklijk Huis. ,,Niet het lidmaatschap als zodanig, maar de positie van troonopvolger zal de mate van ministeriële verantwoordelijkheid bepalen'', bedachten Van Agt en Wiegel. Ofwel: hoe verder een lid van de troon af stond, des te meer bewegingsvrijheid zou worden toegestaan. Wat betekende dat de kinderen van Margriet en Pieter - vijfde t/m achtste in de lijn van de troonopvolging - met wat minder bewaking toe konden en derhalve gerust lid van het Koninklijk Huis konden blijven. Juliana tevreden; iedereen tevreden.

Chaotische stemming

Maar de Tweede Kamer dacht daar anders over. Het D66-kamerlid Laurens-Jan Brinkhorst diende een amendement in waarbij de kinderen van Margriet alsnog werden geschrapt als lid van het Koninklijk Huis. Hij kon toen nog niet vermoeden dat hij daarmee de echtgenote (Marilene) van een potenteel aangetrouwde neef (Maurits) van zijn dochter Laurentien van de titel van 'prinses' zou beroven. Want Laurentien wordt genoemd als serieuze vriendin van Beatrix' zoon Constantijn. Wanneer ze trouwen wordt de huidige Europarlementarier Brinkhorst diens schoonvader.
Het ging trouwens niet door, al kreeg het wijzigingsvoorstel met steun van een aantal VVD'ers een meerderheid, tot woede van Wiegel. Maar de discussie in de Tweede Kamer verliep chaotisch, met ruzie over de vraag of het Reglement van Orde wel juist was toegepast. En daarin zag Van Agt weer aanleiding de verdere behandeling van het wetsontwerp te schorsen. Hij trok het later in.
In 1985 ging onder Lubbers de kogel dan definitief door de kerk. De nieuwe wet verklaarde tot lid van het Koninklijk Huis 'zij die krachtens de Grondwet de Koning kunnen opvolgen' (dus de zonen van Beatrix, prinses Margriet en haar nakomelingen), een koning die afstand deed van het koningschap, en 'eveneens de echtgenoten van hen die ingevolge het voorgaande artikel het lidmaatschap van het koninklijk huis bezitten' (dus ook mr. Pieter, Maril¨ene en eventueel straks Laurentien). Het lidmaatschap zou pas kunnen eindigen door ontslag, verleend bij Koninklijk Besluit, gehoord de Raad van State.

Prinses

Marilene van den Broek mag zich dus straks 'prinses van Oranje-Nassau-Van Vollenhove' noemen en als ze dat wenst met 'hoogheid' aangesproken worden. De Raad van State bepaalde dat 'het maatschappelijk gebruik met zich mee brengt dat zij de titel van haar man zal voeren', wat overigens met prinsessen al eeuwen het geval is. Andersom geldt het niet. Pieter werd mr., maar geen prins. Jonkheer Claus von Amsberg werd ter gelegenheid van zijn huwelijk met Beatrix trouwens wel in de adelstand verheven.
Marilene zal evenmin een adellijke titel krijgen. Zij zal officieel te boek staan als 'Hare Hoogheid Marie-Helene, prinses van Oranje-Nassau, Van Vollenhoven, geboren Van den Broek'. En de titel van prins Maurits is niet erfelijk, zodat hun eventuele kinderen gewone burgers worden met als achternaam Van Lippe Biesterfeld Van Vollenhove.
De Eerste en Tweede Kamer hebben in maart toestemming voor het huwelijk verleend, zodat prins Maurits zijn tijdelijke plaats als vijfde in de lijn voor de troonopvolging behoudt. Alleen Willem-Alexander ontvangt, als vermoedelijk erfgenaam van de troon, een jaarlijkse vergoeding, die voor 1998 is vastgesteld op 1,7 miljoen gulden. Zijn broers en neven staan niet op de begroting.
Aan de theoretische kansen op de troon komt voor de 'Van Vollenhovens' een definitief einde wanneer koningin Beatrix aftreedt. Het koningschap moet zich voortzetten in de 'oudste linie', wat betekent dat allereerst de nakomelingen van Willem-Alexander voor de opvolging in aanmerking komen. Zijn die er (nog) niet, dan worden z'n broers Johan Friso resp. Constantijn tot het hoge ambt geroepen.


DUTCH COURAGE'S PRODUCTIONS
Documentaires: Arnhem Spookstad | Rees: De verzwegen deportatie | Kriegsgefangenenpost | Drama SS Pavon
Publicaties: Artikelen en features | Krapulistische oprispingen | 100 jaar Apeldoornse Courant
Webcams: World Webcam Monitor > Unprotected webcams > Cruiseship cams > List of webcams and more
Media: Press > TV > Radio & video > Twitter and more
World: Atlas | Natural events | Weather > Climate change | Disasters > Earth's End
Various: Dutch Courage's Boeken | Guitar at Charles Bridge | Contact

Aangepast zoeken
© André Horlings

Make a free website with Yola