Honderden verwijzingen naar 'tijd' op Calendar and Clock Page

Lang niet overal wordt het 1998

Door ANDRÉ HORLINGS

(27 december 1997) Over vijf dagen is het 1 januari 1998, de start van het nieuwe jaar, dag 1 van 1998 met nog 364 dagen te gaan; volgens de International Standard Organization (ISO) zelfs dag 4 van week 1 van 1998. En als paus Gregorius in de 13e eeuw de kalender niet had hervormd was het nog maar 14 december 1997 en hadden we de Kerst nog voor de boeg.

Maar op onze Nieuwjaarsdag is het voor de islamieten 2 Ramadan 1418, de vastennperiode is nog maar net begonnen; voor de joden 3 Teveth 5758, de zevende dag van Chanoeka; en in Ethiopie 24 Takhas 1991; de tijdsrekening loopt er letterlijk enkele jaren achter.

Het is nog maar een zeer bescheiden opsomming van de vele kalenders die er in omloop zijn. Op Calendar Database (vervangt Today's Calendar and Clock Page zijn er honderden te vinden, met vele varianten. Zo is 1 januari 1998 de zevende dag van het joodse Chanoeka-feest; de bijbehorende gebruiken kunnen op een interactieve kalender (alternatieve site) worden gevonden. Moslems, waar ook ter wereld, kunnen op de site Muslim Prayer Time berekenen hoe laat plaatselijke tijd (in het menu staat o.m. Brussel vermeld) hun vijf dagelijkse gebeden moeten beginnen. Op 28 januari begint in China 4696, het Jaar van de Tijger. Zo zijn op de Calendar Page ook verwijzingen naar Perzische, Boeddhistische, Hindoe- en andere varianten te vinden; zelfs ook nog naar de tijdrekening van de Franse revolutie (intussen verdwenen).

Tijdberekening

De Amerikaan L.E. Doggett schreef een wetenschappelijk, maar voor de doorzetter informatief artikel over kalenders. Die voldoen volgens hem aan de behoefte van de mensheid om 'tijd' te organiseren. ,,Het proces geeft het gevoel dat de tijd onder controle kan worden gebracht, wat echter een illusie is.'' Hij gaat uitvoerig in op de astronomische basis: de dag is gebaseerd op de rotatie van de aarde; het jaar is de periode dat de aarde om de zon draait. Dat leidt tot vele variaties, die allerlei onregelmatigheden veroorzaken. Zo worden bovendien een siderisch en een tropisch jaar onderscheiden; resp. de omloop van de zon ten opzichte van de vaste sterren en de tijd die de zon nodig heeft om het lentepunt te bereiken. Julius Caesar berekende dat een jaar 365,25 dagen telt en voerde schrikkeldagen in, maar paus Gregorius concludeerde dat het er proedies 365,2425 zijn. Hij bepaalde dat het jaar van een eeuwwisseling geen schrikkeljaar zou zijn. Trouwens ook niet altijd, want het jaar 2000 heeft wel een 29e februari. In elk geval werden in een keer tien dagen overgeslagen; in Rusland overigens pas na de Oktoberrevolutie van 1917, die onder het communistische regiem dus steeds in november werd herdacht.
Sinds de invoering van de Gregorische kalender valt Nieuwjaarsdag op 1 januari. Maar dat had weewr gevolgen voor de viering van Pasen, die tot dan toe steeds op dezelfde datum viel. De berekening is afhankelijk van de maanstand in een bepaalde periode en moet voor elk jaar opnieuw gebeuren. Pas na 70.499.183 volle manen is de reeks compleet en begint-ie van voor af aan. Doggett geeft trouwens ook een formule om die dag te berekenen.

Invloed van de maan

Verder wordt uitleg gegeven van de ingewikkelde Hebreeuwse kalender, die zijn aanvang vindt in -3760 (Juliaanse tijdrekening), op 7 oktober. Hij is gebaseerd op de volle maan en telt twaalf of dertien maanden van 29 of 30 dagen. Elk jaar begint op een andere (Gregoriaanse) datum.
De Islamitische kalender start in het jaar 622 (14 juli, 04.44 uur Greenwich Mean Time), toen de profeet Mohammed in Medina arriveerde. Een nieuwe dag begint bij zonsondergang en een nieuwe maand nadat voor het eerst na Nieuwe Maan weer oets van de maansikkel zichtbaar wordt. Om verwarring te voorkomen wordt in de praktijk overigens een vereenvoudigde kalender gebruikt. Om die 'bij de tijd' te houden zijn er elf schrikkeldagen per dertig jaar ingevoerd. De Ramadan, de maand waarin moslems bij daglicht moeten vasten, valt dit jaar gunstig: kort na de kortste (daglicht)dag.
Verder komen ook de Indiase, Chinese en Juliaanse kalender aan bod. Op de pagina's wordt overigens ook nog verwezen naar een andere site met veel informatie over het onderwerp: CalendarLand.

Kalenderhervorming

Oktoberrevolutie De Russische tsaar handhaafde de Gregoriaanse kalender. Pas de Sovjet-Unie voerde de Juliaanse kalender in. Daarom werd de Oktoberrevolutie van 1917 steeds in november herdacht >

De uiterst ingewikkelde kalender schreeuwt als het ware om vereenvoudiging. Wat er op dit gebied reeds allemaal is gepresenteerd is te vinden op de site Calendar Reform, met voorstellen van tal van kalenderhervormers. De maand juli dankt zijn naam aan het in 46 voor Christus door Julius Caesar ingevoerde schrikkeljaar. Maar in de praktijk liep het niet zoals afgesproken en in 8 na Christus verdiende Augustus zijn vereeuwiging aan een kleine correctie. De meeste ideeen concentreren zich rond de invoeriung van jaren met twaalf of dertien maanden en variabele oplossingen voor het wegwerken van de onvermijdelijke natuurlijke hobbels. Daarnaast wordt een historisch overzicht gegeven van de hervormingen, die onder meer leidden tot een schisma van Oud- en Nieuw-Calendristen.
Overigens lijkt het erop dat de wereldbevolking tegen het jaar 2000 de zes miljard mensen bereikt. Het US Census Bureau, dat een World Population Clock op internet heeft gezet, voorspelt dat er op 1 januari 1998 5.886.645.394 aardbewoners zijn. Op 1 juli zijn het er al ruim 5,925 miljard.



DUTCH COURAGE'S PRODUCTIONS
Documentaires: Arnhem Spookstad | Rees: De verzwegen deportatie | Kriegsgefangenenpost | Drama SS Pavon
Publicaties: Artikelen en features | Krapulistische oprispingen | 100 jaar Apeldoornse Courant
Webcams: World Webcam Monitor > Unprotected webcams > Cruiseship cams > List of webcams and more
Media: Press > TV > Radio & video > Twitter and more
World: Atlas | Natural events | Weather > Climate change | Disasters > Earth's End
Various: Dutch Courage's Boeken | Guitar at Charles Bridge | Contact

Aangepast zoeken
© André Horlings

Make a free website with Yola